Палачане, якія наведвалі скачкі на іпадроме, часьцяком ставілі на ягонага жарабка Слаўнага. Конь быў такім добрым, што яго выкралі, прычым вельмі арыгінальна: на стайні разабралі страху, частку сьцяны і вывелі каня па кладцы.
Плясьневіч быў і вядомым мэцэнатам — дапамагаў манахіням Спаса-Эўфрасіньнеўскага манастыра, пастаўляючы ім тканіну і мёд. Быў зацятым гульцом у карты і вельмі любіў паляўнічых сабак, якіх выпісваў з-за мяжы. Любіў цыганскія сьпевы і нават дазваляў цыганам жыць у сваіх уладаньнях. Вось толькі хварэў на самнамбулізм. Месяцовымі начамі трубіў у рог і сонны ішоў у стайню сядлаць каня, каб ехаць на ловы.
Вакол сядзібы рос парк зь ліпавымі ды дубовымі прысадамі, поруч была выкапана сажалка. Пасьля перавароту 1917 г. у адрозьненьне ад брата Якуба застаўся ў Полацку. У 1930-х сям’ю Плясьневічаў выслалі з родных мясьцін. Прычым самога яго разам з сынамі — у Архангельскую вобласьць, а жонку з дочкамі і малымі дзецьмі вывезьлі на Далёкі Ўсход. З бальшавіцкае катаргі вярнулася толькі ўнучка Ірына.
Чым гісторыя Плясьневіча і ягоная сядзіба не матэрыял для таго, каб вазіць у Валатоўку турыстаў?
Турыстычна-пазнавальныя праграмы, работнікі якіх да самай пэнсіі апавядаюць адну і тую ж гістарычную байку, могуць зьвесьці турбізнэс на нішто. Таму трэба ўражваць і зьдзіўляць. Уявім сабе, як у памяшканьне з адноўленым вучэбным абсталяваньнем і рарытэтнымі рэчамі ўваходзіць выкладчык у строях мніха-езуіта. З сваім адпаведна апранутым вучнем ён дэманструе наведнікам тэхнічныя прыёмы навучаньня цягам дзесяціхвіліннага «занятку», размаўляючы на старабеларускай мове. Турысты робяць запісы гусінымі пёрамі і атрамантам, створаным паводле старажытных рэцэптаў. У якасьці сувэніру ім застаецца аркуш паперы зь пячаткаю навучальнай установы. Музэй з элемэнтамі тэатру — гэта цікавае відовішча, якое рэанімуе гісторыю.
Тое ж тычыць і сядзібаў XVIII—XX ст. У нашых умовах адноўленыя панскія сядзібы-маёнткі Полаччыны з усёй інфраструктурай — паркамі, прысадамі, сажалкамі, альтанкамі — маглі б ператварыцца ў «монплезір» для наведнікаў. Сядзібная культура ў спалучэньні з паслугамі забаўляльнага — накшталт паездак у старых экіпажах і проста на кані — стала б стымулам для аднаўленьня ў рэгіёне конезаводаў. Праехаўшыся на кані і ўбачыўшы маляўнічыя краявіды, турыст мусіць добра паабедаць у адпаведным інтэр’еры і на старым посудзе.
На жаль, нават у самім Полацку турысты дагэтуль практычна не наведваюць старажытны пасад за лукавінай Палаты, зь якога і пачынаўся горад. Месца тое зарасло хмызьняком ды крапівою. Варта было б зрабіць даступнай для агляду частку замкавай гары — ад Чырвонага мосту да вусьця Палаты. Балазе там добра захаваўся гістарычны ляндшафт. Для таго каб зрабіць гэтую пракаветную мясьціну месцам масавых прагулянак, абапал Палаты варта б было пракласьці нешырокія сьцяжыны, перакінуць цераз рачулку пару мастоў. На самой гары варта б было аднавіць (хаця б у выглядзе муляжу) фрагмэнт драўлянай сьцяны і адну з абарончых вежаў.
Культурныя рэсурсы краіны патрабуюць сур’ёзнага вывучэньня і распрацоўкі. Старыя ж ідэалягічныя падыходы ў вызначэньні іх вартасьці наносяць шмат шкоды і прыносяць выключна сымуляцыйныя вынікі.
Уладзімер Амосаў
Наша Ніва
Похожие страницы :
| • Фэстываль сельскага турызму ў вёсцы Забор’е Расонскага раёну |
| Шведы выдаткуюць 100 000 даляраў Глыбоччыне на развіццё турызму |